İstanbul’da 7,5 büyüklüğünde bir deprem senaryosunda BAŞAKŞEHİR…

İstanbul’da 7,5 büyüklüğünde bir deprem senaryosunda BAŞAKŞEHİR…

4 min read

18 February 2023 ubk

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Deprem ve Zemin İnceleme Müdürlüğü (DEZİM) ve Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı (KRDAE) iş birliği ile hazırlanan İstanbul İli Olası Deprem Kayıp Tahminlerinin Güncellenmesi Projesi (2020) kapsamında üretilmiş olan veriler ışığında Başakşehir ve mahallelerine ait tespitleri haberimizde bulacaksınız.

Başakşehir’de 7,5 büyüklüğünde bir senaryo depremde risk durumu nedir?

Başakşehir’de 7,5 (Mw) büyüklüğündeki senaryo depreminde, binaların ortalama %62’sinin hasar görmeyeceği tahmin edilmekte. Binaların ortalama %24’ünün hafif, %11,5’inin orta, %2’sinin ağır ve %0,5’inin de çok ağır hasar görmesi bekleniyor. Başakşehir’de, analiz edilen toplam bina sayısı 25.791’dir. Hatırlatmak isteriz ki verilerin oluşmasında analiz edilen binalar kayıt altında binaları kapsamakta. Ağır ve çok ağır hasarlı binaların aldıkları deprem hasarının, onarılamayacak boyutta olabileceği ve bu hasar seviyelerindeki binaların yıkılıp tekrar yapılması gereğinin ortaya çıkacağı öngörülüyor. Öte yandan, orta hasarlı binaların da onarım yerine yıkılıp yeniden inşası çoğunlukla daha uygun olacağı yönünde de görüş hakim.

Başakşehir’de 7,5 büyüklüğünde bir senaryo depremde riskli bina sayıları nedir?

Senaryo depreminde, Başakşehir’deki binaların ortalama %14’ünün (yaklaşık 3.667 bina) orta ve üstü seviyede hasar göreceği tahmin edilmekte. Yaklaşık 22.124 binanın ise, hasarsız veya hafif hasarlı olması bekleniyor. Başakşehir Belediyesi’nin çok yakın zamanda (Şubat-2023) basınla paylaşımında “Başakşehir’de riskli bina sayısı %13’e düştü” bilgisi yer alıyor. Eğer bu güncel bilgiden yola çıkarsak, kayıtlı bina sayıları üzerinden 3.352 binanın riskli olduğu sonucuna varıyoruz, bu bilgi teyit edilmiş bir gerçek. Bu bina sayısı İBB’nin 2020 yılında yayınladığı rapordaki depremde orta ve üstü hasar görecek bina sayısı olan 3.667 binadan 315 bina daha az olarak kayda girmiş oluyor.

Başakşehir’de bina sayılarına göre kat yükseklikleri ve yapıların inşa yaşı ortalaması nedir?

Analizde (2020) Başakşehir’de binaların kat sayısına göre yükseklikleri 1-4 kat arası binalar 21.176 (%82), 5-8 kat arası binalar 2.329 (%9), 9-19 kat binalar 2.286 (%9) adet olarak tespit edilmiş. Başakşehir’de yapıların büyük oranda 1-4 kat aralığında yer aldığı görülmekte. Yapı yaşları baz alındığında ise yapıların yaklaşık %56’sının 2000 ve öncesi yıllarda inşa edildiği tespit edilmiş. Buradan şu tespite varabiliriz, Başakşehir’de 14.442 bina 1999 depremi öncesindeki deprem yönetmeliği dikkate alınarak yapılmış.

Başakşehir’de 7,5 büyüklüğünde bir senaryo depremde can kaybı ve yaralanma nedir?

Mw=7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminin, en kötü senaryo olan gece meydana gelmesi halinde, Başakşehir’de ortalama 71 civarında can kaybı meydana gelebileceği, yaklaşık 45 kişinin ağır yaralanabileceği ve 287 kişinin de hastane şartlarında tedavi görmesi gerekebileceği öngörülmekte. Yine hatırlatmak isteriz ki bu sayılar kayıtlı bina verileri üzerinden olası bir deprem senaryosunda geçerli olabilecek sayılar.

Başakşehir’de 7,5 büyüklüğünde bir senaryo depremde acil barınma ihtiyacı nedir?

Başakşehir’de Mw=7.5 senaryo depremi sonrasında yaklaşık 13.397 hanelik acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı tahmin edilebilir. Hane başına 3 kişilik nüfus kabulüyle, yaklaşık 40.191 kişinin acil barınma ihtiyacı olacağı beklenmekte.

Başakşehir’de 7,5 büyüklüğünde bir senaryo depremde alt yapı sorunları nedir?

3.667 civarında orta ve daha üst seviyedeki hasarlı binalarda bulunan doğal gaz servis kutusunu devre dışı kalması olasılık dâhilinde. İSKİ içme suyu şebekesinde senaryo depreminde 9 noktada, atık su şebekesinde ise 20 noktada onarım ihtiyacının oluşabileceği hesaplanmış.